}

Przekaż 1,5% podatku na Stowarzyszenie Miłość Nie Wyklucza KRS 0000 485267

Wyrok Sądu Najwyższego: uzgodnienie płci ma się odbywać drogą nieprocesową, bez pozywania rodziców


5 marca 2025

Wczorajszy dzień przyniósł wiadomość, której nie spodziewał się absolutnie nikt. Sąd Najwyższy wydał przełomowy wyrok: osoby transpłciowe nie muszą już pozywać własnych rodziców, bo sprawy dotyczące uzgodnienia płci mają odbywać się drogą nieprocesową!

Co konkretnie oznacza wczorajszy wyrok? 

🏳️‍⚧️sprawy o uzgodnienie płci nie będą już łączyły się z pozywaniem rodziców

🏳️‍⚧️zamiast tego stosowane będzie postępowanie nieprocesowe (w drodze analogii z art. 36 ustawy z dnia 28 listopada 2014 roku. Prawo o aktach stanu cywilnego) na wniosek osoby transpłciowej

🏳️‍⚧️oprócz wnioskodawcy uczestnikiem postępowania może być tylko jego małżonek (art. 510 KPC)

🏳️‍⚧️wyrok wywołuje skutki wraz z uprawomocnieniem, czyli w zasadzie od razu

Jak teraz będą wyglądały sprawy o zmianę oznaczenia płci w dokumentach? Co z osobami, które już pozwały rodziców? Czy zmienią się wymogi co do opinii, dokumentacji, konsultacji z biegłymi? Czy osoby niepełnoletnie będą mogły złożyć wniosek o korektę danych z pomocą rodziców? Czy wyrok będzie respektowany, biorąc pod uwagę wątpliwości na temat praworządności obecnego składu Sądu Najwyższego po reformach PiS? A może ten wyrok będzie uznawany, skoro jest racjonalny i dotyczy słusznej sprawy?

Mamy dużo pytań, a mało odpowiedzi. Z pewnością kolejne tygodnie, jeśli nie miesiące, będą trudne i chaotyczne. Możemy jedynie uzbroić się w cierpliwość i pozwolić osobom prawniczym i aktywistycznym pracować nad ustaleniem, jak będą teraz wyglądać sprawy o uzgodnienie płci.

❗To kluczowe, że właściwie cały obecny system wciąż wymaga daleko idącej zmiany — niepozywanie rodziców usuwa patologiczny, traumatyzujący krok z procesu tranzycji, ale to zaledwie wierzchołek góry lodowej. Wyrok dotyczy tylko tego zagadnienia i nie odpowiada na potrzeby osób niebinarnych, nie oddziela tożsamości od medycyny, pozostawia decyzję sędziom, nie osobom transpłciowym. Jest ważne, by nie pozwolić politykom i dziennikarzom uwierzyć, że to ogromne zwycięstwo i wszystko, czego osoby transpłciowe potrzebują. Absolutnie tak nie jest.

Na koniec powiedzmy wprost: tego nikt się nie spodziewał. Sprawa trafiła w końcu do Sądu Najwyższego na wniosek byłego prokuratora generalnego Zbigniewa Ziobry, a tematem do rozstrzygnięcia był udział w procesie dzieci i małżonków, jeśli osoba transpłciowa była po ślubie i/lub miała dzieci. Sąd wypowiadał się już wcześniej na ten temat, ale Ziobro nie dał za wygraną i złożył w 2022 roku wniosek o rozstrzygnięcie zagadnienia prawnego.

Następca Ziobry Adam Bodnar próbował interweniować i wycofał wniosek, lecz Sąd Najwyższy uznał ten krok za niedopuszczalny i mimo to zajął się sprawą… rozstrzygając ją w sposób zupełnie przeciwny do domniemanych zamiarów byłego ministra, czyli ułatwiając tranzycję, zamiast ją utrudnić. Co więcej, Sąd zauważył w uzasadnieniu, że przez ostatnie dekady znacznie zmieniła się społeczna świadomość na temat transpłciowości, a stan rzeczy powinna regulować odpowiednia ustawą. 

Dziękujemy, panie Ziobro…? 🎉


Miłość Nie Wyklucza działa na rzecz osób transpłciowych, tłumacząc zagadnienia związane z tranzycją, prostując dezinformację, oferując darmową pomoc prawną w sprawach o uzgodnienie płci, współtworząc litygację strategiczną dotyczącą małżeństw osób trans i uczestnicząc w pracach gruby roboczej tworzącej projekt ustawy o samostanowieniu.

Możesz wesprzeć te działania: przekaż 1,5% podatku na Miłość lub ustaw darowiznę, używając poniższego formularza.

Wesprzyj nasze działania!

Ustaw stały przelew lub przekaż
jednorazową darowiznę na rzecz Miłości.

Wesprzyj nasze działania!

Ustaw stały przelew lub przekaż
jednorazową darowiznę na rzecz Miłości.

Bądźmy w kontakcie!

Dopisz się i dostawaj ważne informacje od Miłości! 🙂

Miłość nie spamuje. Wysyła natomiast informacje o ważnych sprawach i działaniach, w które możesz się włączyć – tych mniejszych i większych, w zależności od tego, na co możesz i chcesz sobie pozwolić. A wszystko po to, żeby umożliwić Ci wpływ na poprawę sytuacji społeczności LGBT+ w Polsce. Ale też po prostu być dobrze poinformowaną osobą.

Mail jest pewniejszą formą kontaktu niż social media. Tu nie dzieli Cię od Miłości zmienny algorytm zależny od anonimowej korporacji. Od Ciebie zależy więc to, czy otrzymasz maila, ale też to, czy zapoznasz się z jego treścią 🙂

Najważniejsze: razem serio możemy więcej! A bycie w kontakcie to najmniej, co możemy wspólnie zrobić 🙂

Projekt / kodowanie