Współmałżonek tej samej płci może korzystać z dyrektywy o swobodzie przepływu na takich samych zasadach jak w małżeństwie różnopłciowym – twierdzi Rzecznik Generalny Trybunału w Luksemburgu.
Sprawa rozpatrywana obecnie przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej dotyczy odmowy udzielenia przez władze rumuńskie zezwolenia na pobyt czasowy obywatelowi Stanów Zjednoczonych, który pozostawał w zawartym w Belgii związku małżeńskim z obywatelem Rumunii. Zgodnie z dyrektywą unijną, współmałżonek obywatela Unii może korzystać ze swobody przepływu na takich samych zasadach. Adrian i Clai, których sprawa dotyczy, nagrali krótki film o swojej historii:
Unijna definicja „współmałżonka”
Do sprawy przyłączył się polski rząd. O jego stanowisku Polski pisaliśmy kilka tygodni temu. Zdaniem rządu, pojęcie „współmałżonka” powinno być definiowane przez prawo krajowe, co oznacza, że w państwach, w których małżeństwo może być zawarte wyłącznie między kobietą a mężczyzną, ze swobody przepływu jako współmałżonek nie może skorzystać współmałżonek tej samej płci.
Tymczasem Rzecznik Generalny, którego opinia nie jest wiążąca dla Trybunału, ale wielokrotnie znajduje odzwierciedlenie w jego wyrokach, jest zdania, że pojęcie „współmałżonka” obejmuje współmałżonka tej samej płci. Rzecznik Generalny uznał, że państwa członkowskie mają co prawda swobodę w zakresie umożliwienia zawierania małżeństw parom tej samej płci, są jednak zobowiązane do przestrzegania zobowiązań wynikających ze swobody przemieszczenia się, z której korzystają obywatele Unii.
W opinii Rzecznika pojęciu „współmałżonka” należy w całej Unii nadać to samo znaczenie – biorąc pod uwagę zmiany społeczne w ostatnich 10 latach w wielu państwach członkowskich, należy to pojęcie obecnie rozumieć szerzej. Rzecznik przypomniał, że Europejski Trybunał Praw Człowieka stoi na stanowisku, że w dziedzinie łączenia rodzin cel polegający na ochronie rodziny pojmowanej tradycyjnie nie może stanowić uzasadnienia dla dyskryminacji ze względu na orientację seksualną.
Podsumowując – Rzecznik Generalny proponując Trybunałowi jego rozstrzygnięcie nie miał wątpliwości, że współmałżonkiem w rozumieniu dyrektywy jest także współmałżonek tej samej płci.
Żona lub mąż tej samej płci może wobec tego stale przebywać na terytorium państwa członkowskiego, w którym przebywa współmałżonek, a dotyczy to także kraju jego pochodzenia w sytuacji, w której współmałżonek powrócił do kraju pochodzenia po okresie pobytu w innym państwie członkowskim, w którym rozwinął lub umocnił życie rodzinne.
Wyrok Trybunału poznamy za kilkanaście miesięcy – będzie on wiążący także dla Polski.
Informacja prasowa na stronie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w języku polskim.
